Regiotalent

Of je nu aan de deur gezet wordt of zelf de benen neemt: ontslag brengt altijd een pak onzekerheden met zich mee. Hoe je het ook draait of keert: je werk is niet alleen een manier om geld te verdienen, het is een deel van je leven. In ‘Hoera, ontslag!’ toont ervaringsdeskundige en coach Rilla Lysens hoe ontslag ook het begin van iets nieuws kan zijn. Ze verloor zelf haar job bij een collectief ontslag, zette al haar collega’s aan de deur en ontsloeg dan zichzelf. Haar boek is er voor wie op zoek is naar de juiste flow: goed in je vel, rustig in je hoofd, lekker in je carrière en content in je leven.

Deze week zoemen we in op hoe je je focus houdt in woelige tijden. Wat heb je nodig om geconcentreerd én met je oog op je doel aan de slag te gaan?

1. Weet wat je wil en maak het zichtbaar

Weet waarnaar je streeft. Weet wat je aandacht moet geven, zodat het kan groeien. Belangrijk is dat je snel kan teruggrijpen naar deze informatie. Onze hersenen zijn zo snel overprikkeld en vol met dagelijkse gedachten, dat het onmogelijk is om je doel continu op je netvlies te houden. Als je weet waar je horizon ligt, hou je makkelijker je focus. Net daarom is het zo belangrijk om te weten wat voor jou belangrijk is. Als je op het punt staat van job te veranderen, moet je dus heel goed op je netvlies hebben wat je wil en wat je niet meer wil. Daarzonder zal je snel je focus verliezen en je misschien laten meesleuren door de randvoorwaarden, zoals een grote auto, of een job dicht bij huis. Als je echter perfect weet waar je gelukkig van wordt in je job, is het veel makkelijker om neen ze zeggen tegen te dingen die je geen voldoening zullen geven op lange termijn.

2. Deel je tijd op in kleine blokjes

Wetenschappers buigen zich de laatste jaren over de vraag hoe lang we ons nu eigenlijk kunnen focussen zonder dat we afgeleid worden. De 8-urige werkweek is in een aantal Scandinavische landen al afgeschaft omdat er wetenschappelijk is aangetoond, dat mensen die 8 uur moeten werken, minder goed presteren dan mensen die bijvoorbeeld maar 6 uur moeten werken. Scholen gebruiken al jaren 50 minuten in plaats van een uur. TedX vraagt zijn sprekers om hun speech te beperken tot 20 minuten, volgens hen het absolute maximum van een menselijk concentratievermogen. Hoe dan ook, het is duidelijk dat je brein na een tijdje een break nodig heeft. Probeer bij jezelf op te merken wanneer je begint af te dwalen. Is dat het geval? Las dan een pauze is. Breinwetenschappers zien 2 alternatieven: of je gaat bewegen (een wandeling, een frisse neus) of je doet een activiteit die je andere hersenhelft stimuleert (bijvoorbeeld muziek spelen, tekenen,….)

3. Deel je doelen ook op in kleine blokjes

Babysteps. De beste manier om je focus te behouden, is ervoor zorgen dat je brein niet afhaakt. Hoe eet je een olifant? Stuk voor stuk! Met andere woorden, deel grote taken op in kleine deeltaken. Koppel aan je deeltaken eventueel deeldoelen. Hou het visueel bij. Welke weg heb je al afgelegd, welke doelen heb je al bereikt? Zorg dat de deeldoelen en deeltaken duidelijk en overzichtelijk zijn.

4. Beloon jezelf!

Denk na over wat je leuk vindt en beloon jezelf als je je focus hebt gehouden om een taak af te werken, of om je deeldoel te bereiken. Belangrijk hierbij is dat je voor deeltaken en deeldoelen kleine, maar significante beloningen bedenkt. Zo had ik een collega die pas ging plassen nadat ze een bepaalde taak had afgewerkt. Niet direct aan te raden voor je gezondheid denk ik, maar voor haar was het een beloning om even rustig naar het toilet te gaan. Een beloning kan ook zijn: even een fijne wandeling, een telefoontje naar een vriendin, even op facebook (even!). Om je einddoel te halen, mag je voor jezelf best een grotere beloning bedenken. Critici zeggen dat dit niet werkt, omdat het een extrinsieke beloning is. Natuurlijk is dat zo. Alleen, als je dat weet, en ook intrinsiek gemotiveerd bent om je doel te halen, is het een fijne manier om jezelf op te krikken.
Een uitgestelde beloning is iets dat we tegenwoordig verleerd zijn. Onze hersenen zijn verslaafd aan de vele prikkels die ons gelukhormoon in gang doen schieten. Net daarom is het bijvoorbeeld zo moeilijk om tijdens een taak van je mail weg te blijven, of facebook niet te checken. De impuls die we daarbij krijgen is een kleine opstoot van dopamine, ons gelukhormoon. We kunnen er weer even mee verder, maar niet lang… Net als bij een ander verslaving, wordt de tijd die we tussen twee “injecties” kunnen laten steeds korter.

5. De 90%-vloek

Een multi-getalenteerd persoon zou het moeilijker kunnen hebben met het afmaken van taken. Zo kampen ze vaak met de 90%-vloek. Als ze de materie grotendeels kennen en kunnen, is het erg moeilijk om te blijven focussen op die laatste tien procent. Een nieuwe uitdaging heeft alweer hun aandacht getrokken… Eerder liet ik al de voordelen zien van een multipotentionalist, maar dit is een van de meest significante nadelen. Alle geniën die we kennen van uitzonderlijke verwezenlijkingen in één vakgebied, hebben minstens een jaar of tien besteed aan één specifiek doel of één specifiek thema. Ze waren er zowat door geobsedeerd. Niet alleen dat – want ook een multipotentialist kan zeer obsessief bezig zijn met de passie van het moment- ze gaven ook niet op. Ze gingen door na tegenslag. Ze bleven doorgaan tot ze elke minuscuul detail kende en konden uitvoeren. De combinatie van niet opgeven en blijven doorgaan, samen met het niet steeds op zoek gaan naar nieuwe uitdagingen, noemen we “grit”.
Als je van jezelf weet dat je wat “grit” mist, is het goed om dat op je netvlies te houden. Ben je bijna aan het einde van iets en blijft het liggen, maar heb je het wel nodig om je doel te bereiken? Kom in actie! Maak voor jezelf een plan om die laatste 10% binnen te halen. Je zal zo trots zijn!

6. Zit je goed?

Een belangrijk element om je focus te houden is je intentie. Een intentie zetten voor je dag, kan je helpen op vele vlakken. Het helpt je gemoed. Het helpt je veerkrachtiger te reageren op situaties. Het helpt je ook genieten van het nu. Het kan je ook helpen je focus te behouden. Neem jezelf voor wat je die dag gaat doen en zet je intentie in de wereld. Schrijf het op of noteer het voor jezelf. Beslis dat dat je focus wordt. Koppel je intentie eventueel aan een (uitgestelde) beloning. Voor je begint, is het ook goed om even te checken of alles goed zit. Mensen zijn gewoontedieren. Zorg er dus voor dat je alles installeert om je volledig te kunnen focussen. Alles bij de hand? Je kopje thee staat klaar. Het kussentje voor je rug? In dat opzicht zijn rituelen erg goed voor je focus. Een kopje koffie kan de start zijn van je werkdag. Maar ook omgekeerd. Ik had laatst een klant die zei: als ik vakantie neem, leg ik mijn horloge op de kast. Deze handeling deed hij al jaren. Het was een vast geankerd ritueel, waardoor hij zijn focus onmiddellijk kan verleggen van werk naar vrije tijd.

7. Stop met multitasken!

Meerdere dingen tegelijk doen is veel minder effectief dan ze serieel na elkaar te doen. Sterker nog: onze hersenen kunnen helemaal niet meerdere dingen écht tegelijk doen. Multitasken is dus onmogelijk. Het is eigenlijk een kwestie van supersnel switchen tussen de ene en de andere taak. Je hersenen doen overtijd, want ze moeten hun focus voortdurend en razendsnel verleggen van de ene naar de andere taak.
Het is een hele tijd een hype geweest: hoe meer dingen je tegelijk kon doen, hoe beter je was, of hoe flexibeler. Sommige bedrijven vragen er zelfs nu nog naar in sollicitatiegesprekken. Maar uit onderzoek blijkt dat onze hersenen helemaal niet kunnen multitasken. Doordat we dat (nog) niet helemaal door hebben, komt het Information Overload-verschijnsel steeds vaker voor. Het teveel aan prikkels die zich gelijktijdig aanbieden, leidt dan tot psychische of lichamelijke problemen.

Meer weten?

“Hoera, ontslag!” werd uitgegeven bij http://www.borgerhoff-lamberigts.be/ en is te verkrijgen in de boekhandel of via bol.com

Rilla Lysens is Coach & Trainer. Met haar bedrijf Bloom Coaching & Development begeleidt ze mensen en organisaties die op zoek zijn naar meer mentale fitheid. Samen met Make me Fly! helpt ze werknemers en bedrijven leven en werk in te richten volgens waarden en talenten, om zo meer ‘goesting’ te brengen in het (werk)leven.