Re-integratie van langdurig werkzoekenden kan beter

Vinden langdurig werklozen hun weg vlot terug naar de arbeidsmarkt? De federale overheid werkte twee jaar geleden een re-integratietraject uit, maar daar lijkt het geen storm voor te lopen.

De federale overheid heeft twee jaar geleden een re-integratietraject uitgewerkt voor langdurig zieken. PXL-studente Naomi Croes ging voor haar bachelorproef na of het re-integratieproject al zijn vruchten afwerpt. Uit haar (beperkte) studie blijkt dat slechts voor 1/3 van de langdurig zieken een re-integratietraject aangevraagd is.

Prijskaartje langdurig zieken

Langdurige afwezigheden hebben een hoog prijskaartje voor de werkgever, de sociale zekerheid en de samenleving. Er zijn namelijk voor de onderneming niet alleen directe, maar ook indirecte kosten aan verbonden. Denk maar aan de verdwenen kennis en de stijging van de werkdruk bij collega’s.

Het aantal langdurig zieken neemt ook toe omwille van de vergrijzing van de actieve bevolking en het toegenomen aantal vergoedbare werknemers, samen met de bevolkingsgroei. Ook een toename van mentale stoornissen (voorbeeld: burn-out en depressie) en spier- en beenderpijnen (voorbeeld: rugpijn) draagt bij tot een stijging van het aantal langdurig zieken.

Re-integratie op de arbeidsmarkt

Werknemers die het overeengekomen werk niet meer kunnen uitoefenen, wil men via het re-integratietraject de kans geven om een aangepaste of andere job uit te oefenen. Dit kan tijdelijk zijn tot de medewerker opnieuw in staat is om de overeengekomen arbeid uit te voeren. Maar het kan ook definitief zijn wanneer de medewerker definitief wordt erkend als ongeschikt om de overeengekomen functie uit te oefenen.

Kwalitatief onderzoek

Naomi Croes deed een kwalitatief onderzoek naar de re-integratie van langdurig zieken op de arbeidsmarkt en ging praten met elf personen: arbeidsgeneesheren, adviserend geneesheren van het ziekenfonds, secretarissen van de vakbonden en werkgevers uit de bouwsector.

Daaruit blijkt dat slechts voor 1/3 van de langdurig zieken een re-integratietraject aangevraagd is. Deze aanvraag komt hoofdzakelijk vanuit het initiatief van de werkgever en in een klein aantal van de gevallen vanuit de werknemer. Geen enkele aanvraag kwam vanuit de mutualiteit en zijn adviserend geneesheren. Verder kan er nog geconcludeerd worden dat wanneer mensen aangepast of ander werk kunnen uitvoeren, de werkgevers dit ook wel degelijk voorzien.

Nog veel werk aan de winkel

De meningen van de bevraagde partijen over de wetgeving en het traject zijn verdeeld. De ene ziet het als iets positiefs terwijl de ander het ziet als iets negatiefs. Iedereen is het er wel over eens dat er nog heel wat werk aan de winkel is. Er zijn heel wat verbeterpunten die bij bijna alle partijen terugkomen. Zo vinden ze het belangrijk dat er een betere informele begeleiding komt voor de langdurig zieken en dat er sancties voorzien moeten worden om het misbruik van het traject tegen te gaan. Daarnaast is het ook belangrijk dat het contact tussen de artsen wordt verbeterd en de administratieve verplichtingen vereenvoudigd worden.

Mieke Vercruijsse